آغاز سال نو خورشیدی مقارن با شروع ماه مبارک رمضان فرصتی است که پس از گذشت حدودهر سی سال یکبار پیش می آید و ما می توانیم از این رویداد نجومی بهره های فراوان ببریم . ازجمله اینکه رفتار فردی واجتماعی خود را تغییر دهیم وبه سطحی بالاتر ارتقاء یابیم .پيامبر اسلام صلی آلله علیه وآله فرمود : مَنِ اسْتَوَى يَوْمَاهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ ؛هرکه دو روزش مساوی باشد زیانکار است. (ارشاد القلوب ج ۱ ص ۸۷)
و همچنین واژه های بلند تحویل و تغییر در دعای تحویل سال و در دعاهای ماه مبارک رمضان آمده است (حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ)و (اَللّهُمَ‏ غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ)
براین اساس توصیه آن است که در فرآیند تحویل وتغییر موارد زیر را بیشتر مورد توجه قرار دهیم.
۱. برنامه قرآنی منظم داشته باشیم و روزانه ۵۰ آیه را تلاوت کنیم .
۲. نمازها ی واجب را در اول وقت با خشوع وخضوع بخوانیم .
۳. برای فرج وظهور امام زمان علیه السلام بیشتر از گذشته دعا کنیم.
۴. نعمتهای بی شمار الهی را یاد کنیم و روزانه هفت مرتبه خدای را اینگونه ستایش کنیم : اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى كُلِّ نِعْمَةٍ كَانَتْ أَوْ هِيَ كَائِنَةٌ.(ثواب الاعمال ج۲ ص ۹)
۵. همه گناهان ومظالم خود را بزرگ بدانیم و در سحرگاهان یا هر وقت ممکن از شبانه روز حد اقل هفتاد بار استغفار کنیم .
۶. هنگام خواب از شر هرشیطان وجنبنده و چشم آسیب رسان به پناهگاه‌های امن الهی پناه آوریم و بگوییم: أُعِيذُ نَفْسِي وَ ذُرِّيَّتِي وَ أَهْلَ بَيْتِي وَ مَالِي بِكَلِمَاتِ اَللَّهِ اَلتَّامَّاتِ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ وَ هَامَّةٍ وَ مِنْ كُلِّ عَيْنٍ لاَمَّةٍ .(کتاب من لایحضره الفقیه ج۱ ص ۴۷۰)
۷.حضرت سید الشهداء علیه السلام را از راه دور طبق این دستور زیارت کنیم:
به بلندی برو، به سمت راست و چپ خود توجه کن، سرت را سوی آسمان گردان و سپس به سوی قبر حسین بن علی علیه السلام توجّه نما و بگو: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ».(مفاتیح الجنان )
۸.شبانگاهان کردار و گفتار خود را در روز گذشته مورد محاسبه قرار دهیم. و از اشتباهات پیشین درس بگیریم.
۹. در آغازینه روز به مولایمان امام عصر علیه السلام سلام دهیم .
۱۰. در مسیر دین پژوهی وزندگی عاقلانه تر بخشی از عمر خود را در مطالعه کتابهای مفید مثل نهج البلاغه سپری کنیم. والحمد لله کما هو اهله

مسئله دعا هنگام بلاها و گرفتاریها

گذشته از اینکه انسان از نظر فطری به وقت بلا و گرفتاری دست نیاز به درگاه ناجی جهانیان دراز می کند وظیفه اوست که در راحتی وآسایش هم دعا کند وخدای را بخواند چه ؛ آدمی بلحاظ ذاتی فقیر است وهرچه دارد از خدای دارد واین خداست که لحظه به لحظه از او نگهداری وحفاظت می کند و به او تاب وتوان می دهد. و دیگر اینکه ما درحوزه مالکیت خدا هستیم ودرعالم تکوین نه درعالم تشریع اختیاری نداریم. آیا سیل ، زلزله ، طوفانهای سهمگین و بیماریهای همه گیر و ... به فرمان انسان رقم می خورد یا اینکه به قدر وقضای الهی است؟
اگر به اختیار انسان بود اجازه برهم خوردن آرامش و امنیت را هیچگاه به هیچکس نمی داد. از اینرو وظیفه ما بندگان تسلیم و اطاعت از فرمانهای الهی و امیدواری همیشگی به درگاه الهی است. فرمان قطعی الهی به کارگیری همه سرمایه ها و امکانات بشری و دستگیری از یکدیگر در بلاها و گردابهاست و کوتاهی در این امر گناهی بزرگ به شمار می آید و امید به امدادهای آسمانی است که همیشه نجات بخش بوده است و همواره امید با خواندن و خواستن تحقق می یابد و ذات امیدواری ضدّ فرو پاشی اجتماعی و معنوی و بخش مهمی از فرآیند نجات می باشد خداوند سبحان می فرماید:
قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا. (فرقان/۷۷)
بگو: «اگر دعاى شما نباشد، پروردگارم هيچ اعتنايى به شما نمى‌كند. در حقيقت شما به تكذيب پرداخته‌ايد و به زودى [عذاب بر شما] لازم خواهد شد.»

مسئله نجات بخشی

گرچه همه سنتهای الهی با مقیاسها وشاخصهای بشری سرانجام به یک قانون کلی نمی رسد و آدمی هراندازه بیشتر درباره نظامهای الهی فکر می کند بیشتر دچار حیرت و سرگردانی می شود. اما اینگونه هم نیست که خداوند سبحان هیچ قاعده ای را هم به بشر نفهماند. از نظر تجربه میدانی و آیه های قرآنی هرگاه بلا و گرفتاری برای افراد یا جوامع بشری پیش آمده است راه نجاتی هم به دنبال آن بوده است. که عده ای این راه را خود یا به مدد دیگران یافته اند هیچگاه اینگونه نبوده و نیست که در تاریکیها روزنه ای از نور نباشد. نظامی شاعر گفت:
نومید مشو ز چاره جستن کز دانه شگفت نیست رستن
کاری که نه زو امیدداری باشد سبب امیدواری
در نومیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است
در یک جمله پیامبران از نجاتی فراگیر هم خبر داده‌اندکه در فرآیند آن رهایی بشریت از تمام گرفتاریها رقم می خورد.
مهم این است که همه بخواهند ودر راه رسیدن به آن تلاش کنند. خداوند مهربان فرمود:
وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ (عنکبوت/۲۹)
و كسانى كه در راه ما كوشيده‌اند، به يقين راه‌هاى خود را بر آنان مى‌نماييم و در حقيقت، خدا با نيكوكاران است.

مسئله روزه داری در ماه رمضان

وجوب روزه داری شرائطی دارد که از جمله آنها این است که روزه ضرری برای بدن نداشته باشد. گاهی ضرر به اینگونه است که ایجاد بیماری و یا ضعف غیر قابل تحمل می کند و گاهی هم روزه موجب عدم بهبودی و طولانی تر شدن روند بهبودی و یا شدت بیماری می گردد و گاهی هم با روزه داری احتمال عقلایی ابتلا به بیماری می رود. در اینگونه موارد روزه داری بر شخص واجب نیست. و البته در مواردی خاص قضا یا کفاره یا هردو واجب می شود. و در شرائط کنونی شیوع ویروس کرونا با خود ارزیابی شخص و یا مراجعه به پزشکان مورد اطمینان می توان چگونگی پیشگیری از این بیماری را به دست آورد.
? پیشگیری با ماندن در خانه در صورت امکان(روزه واجب)
?پیشگیری با تقویت سیستم ایمنی بدن (روزه واجب)
?پیشگیری با مصرف خوردنی های سرشار از آب مثل سبزیجات به هنگام سحر (روزه واجب)
?پیشگیری با نوشیدن آب به مقدار ضروری در فاصله های کوتاه ( عدم وجوب روزه و وجوب امساک از غیر آب در طول روز )
آیت الله سیستانی در مورد امساک و پرهیز از غیر آب احتیاط واجب فرموده اند. به این معنی که می توان در این مورد به فقیهی دگر مراجعه کنیم و مجاز به مصرف غذا هم باشیم.

مسئله کمکهای مومنانه به نیازمندان

یاری کردن نیازمندان به تنهایی

در شرایط عادی کاری خوب و پسندیده است چه برسد به شرایطی که وضعیت اشتغال و اقتصاد عادی و متعادل نباشد و این قولی است که جملگی خردمندان جهان برآنند.
ولی باید به اثربخشی و چگونگی انجام آن توجه داشت. باید بدانیم که همه نعمتها از خداست و بدیهی است که تقدیم آنها به نیازمندان باید با کسب رضایت او همراه باشد. چنانکه می فرماید:
وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُونَ إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ(بقره/۲۷۲)
هر مالی را که انفاق کنید به سود خود شماست، و این در صورتی است که جز برای طلب خشنودی خدا انفاق نکنید.
روشن است که نیت تنها برای کسب خوشنودی خدا کافی نیست چگونگی انجام عمل هم باید مطابق دستورالعمل های الهی باشد. به طور مثال گاهی جنس کمکها مفید نیست و زمانی هم به آبروی دریافت کنندگان آسیب می زند و هنگامی دیگر منت به آنان روح و روانشان را تخریب می کندو...
اگر روزی ....محبت کردی بی منت! لذت بردی بی گناه! بخشیدی بدون شرط بدان که آن روز واقعا زندگی کردی....

مسئله اظهار نظرهای دینی

مطالعات اولیه در قرآن و سنت و مراجعه به عقل نشان می دهد که نظر دادن در دین با تکیه بر ظن و گمان زیانهای دنیوی و اخروی به همراه دارد و دستور خداوند است که فرماید:
وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (اسرا/۳۶)
و از چیزی که به آن علم نداری [بلکه برگرفته از شنیده ها، ساده نگری ها، خیالات و اوهام است] پیروی مکن؛ زیرا گوش و چشم و دل [که ابزار علم و شناختند] موردِ بازخواست اند.
و همانطور که خداوند بالاتر از عقل ماست فرمانهایش نیز فراتر باشد ودر این مسیربه فقاهت و یقین نیازبسیار داریم و خداوند این نیاز را با وجود اهل البیت علیهم السلام برآورده می فرماید چه؛ آنان معدن علم و دانش الهیند. و بی شک تمسک و توسل به آن جانشینان خدای در زمین علم و یقین به همراه خواهد داشت.

مسئله محتوای تبلیغی رسانه ها

مصرعی از بیت معروف میر نجات اصفهانی (متوفی ۱۱۲۲ ه ق ) است که می گوید:
نیکی چه بدی داشت که یکبار نکردی
هر کس به محتوای قرآن و سنت ائمه اطهار علیهم السلام نیم نگاهی کند می یابد در این دو یادگار سنگین پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله اقیانوسی از مطالب تربیتی، اخلاقی، اعتقادی و... موج می زند و انسان خود را بی نیاز از مطالب دیگران می یابد. و واعظان و مداحان با ذکر مطالب مستند از این دو نور الهی می توانند به هدایت درست جامعه بپردازند و مردم عادی هم با بهره گیری از کلام آنها
در مسیر رشد و تعالی حرکت کنند. و حال چه نیازی است که در کلام خود از رؤیا ، حکایت های موهن، ذکر مصیبتهای غیر قابل باور و ... استفاده کنیم. خداوند سبحان می فرماید:
وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (اسراء/۳۶)
و چيزى را كه بدان علم ندارى دنبال مكن، زيرا گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد. و البته طبق این آیه مردم هم وظیفه دارند به مطالب موهن گوش فرا ندهند.

مسئله ارشاد معنوی دیگران

برخی اوقات کسی راه را گم می کند و زمانی هم شخصی دچار بیماری می شود و گاهی نیز فردی نیازمند می گردد و ...
ما با اطلاع از وضعیت آنان وظیفه داریم حداقل کمکی فکری به ایشان ارائه کنیم و البته وعده های الهی را هم در رسیدن به هدف مطرح می کنیم. به گواهی تاریخ و روایات برخی به هدف می رسند و شاد می شوند ولی عده ای هم در این راه ناکام می مانند و در ظاهر متحمل شکست می شوند و البته از این عده هم گروهی جبهه گیری هم می کنند و کار را به انکار خدا و نوامیس دینی می کشانند. در اینجا باید به این نکته توجه داشت که جهان بینی صحیح الهی چیست؟ بایدبین وظیفه وهدف فاصله اندازیم انجام وظیفه همیشه مساوی با رسیدن به هدف ظاهری نیست .راستی اگر آن دو رامساوی فرض کنیم چه اتفاقی می افتد. فرض تساوی وظیفه و رسیدن به هدف این است که بندگان هرچه از خدای بخواهند در همان زمان به دست آورند . واین به معنی آن خواهد بود که شکست و ناکامی اززندگانی بشریت رخت بربندد. و هماره پیروزی وکامروایی حکم فرما شود. و هرکس هرچه خواهد خدای آن را برآورد. و نتیجه ای که حاصل می شود این است که دست خدای بسته باشد و حکمت کارها تنها در کامروایی نقش بندد. در حالی که وجدان و خرد جمعی این نتیجه را نمی پذیرد. و چنانچه مدل نظام جهانی همین باشدحداقل فعالیت و کار خواهد بود و حداکثر بیکاری و انگیزه ای اندک برای کار وجود خواهد داشت. خدای می فرماید:
عَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُون.(بقره/۲۱۶)
بسا چيزى را خوش نمى‌داريد و آن براى شما خوب است، و بسا چيزى را دوست مى‌داريد و آن براى شما بد است، و خدا مى‌داند و شما نمى‌دانيد.
عقیده راستین این است که ما و دیگران درانجام وظیفه تلاش کنیم و حسن ظن به خدای داشته باشیم ونتیجه را به خدای واگذار کنیم و با تسلیم به خواست او بگوئیم:
وَأُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ(غافر/۴۴)
كارم را به خدای مى‌سپارم؛ خداست كه به حال‌ بندگان بيناست.
تو بندگي چو گدايان به شرط مزد مکن که دوست خود روش بنده پروري داند
غلام همت آن رند عافيت سوزم که در گداصفتي کيمياگري داند.

مسئله آلودگی حرمهای ائمه علیهم السلام ومساجد

مکانهای مقدس از نظر شریعت اسلام قابل آلوده شدن به نجاسات ، میکروبها و ویروسهاست و هیچ دلیلی بر پاکیزگی دائمی آنها نداریم بنابر این در فرض آلوده شدن این مکانها وظیفه ما پاکیزه سازی و ضد عفونی کردن آنها خواهد بود چنانکه از صدر اسلام مسلمانان در حرمها و مساجد به انجام این وظیفه اهتمام داشته اند و اگر حضور و اجتماع افراد موجب شیوع و ابتلا به بیماری شود باید از ورود آنها در این مکانها جلو گیری شود. و تعطیل کردن این مکانها در فرض حفظ جان انسانها وظیفه مسلم شرعی ‌خواهد بود. بدیهی است که این مسئله با قداست و شفابخشی آن مکانها منافات ندارد. به طور مثال آیات قرآن از نظر لفظ ومعنی قدرت شفابخشی به اذن الهی دارد ولی با وجود این ، فتوای همه فقیهان این است که هنگام مس آیات باید وضو داشته باشیم و آلوده ساختن آنها به نجاسات حرام است و اگر نجس شد واجب است اقدام به تطهیر کنیم. و دیگر اینکه سنت اکثری الهی این نیست که شفابخشی این مکانها همیشه شامل همه افراد در هر حالتی باشد و اگر چنین باشد دست خدا بسته خواهد بود و هیچ اختیاری در عدم شفا بخشی نخواهد داشت و مرگ انسانها هم در اثر بیماری نباید وجود داشته باشد در صورتی که مصلحت و خیر انسانها همیشه در بقا و عافیت نیست و سرانجام همه فانی خواهیم شد و باید دانست که شفا همواره باذن و مشیت و اراده و ... خداست و بقا مختص اوست.

بر چه کسانی کفاره واجب است؟

1.شخصی که باید قضای روزه را در مدت یازده ماه مانده تا ماه رمضان بعد می‌گرفته؛ ولی تأخیر انداخته و نتوانسته تا رمضان سال بعد قضای روزه را بگیرد.
2. مریض سالانه‌ای که کل سال مریض است و اصلاً نمی‌تواند روزه بگیرد یا قضا کند. ولی اگر پس از ماه رمضان خوب شد، باید روزه‌های ازدست‌رفته را قضا کند و در صورتی که قبل از رمضان سال بعد قضا نماید کفاره ندارد.
3. زنان باردار و زنان شیرده که به خاطرضرر در ماه رمضان روزه دار نبودند اگر چه هم پس از ماه رمضان فوری قضای روزه‌هایشان را بگیرند،
4.افراد پیری که می توانند روزه‌ بگیرند؛ ولی برایشان مشقت دارد واگر به طور کلی نتوانند روزه‌ بگیرند کفاره وقضا ندارند.

1-نیازهای خود را به اهل ایمان بگوییم

•  مـَنْ شـَكـَا الْحـَاجـَةَ إِلَى مـُؤْمـِنٍ فـَكَاءَنَّهُ شَكَاهَا إِلَى الله‌‌؛ وَ مَنْ شَكَاهَا إِلَى كافِرٍ، فَكَاءَنَّمَا شَكَا الله (حکمت/ ۴۲۷)
  • کسـى كـه حـاجـت خـود را نـزد مـؤ مـنـى بـرد، گـويا نزد خدا برده و كسى كه نزد كافرى برد گويى از خدايش ‍ شكايت كرده است.

2-با مردم خوش رفتار باشیم.

•  خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مُتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُمْ. (حکمت/ ۹)
  • با مردم چنان معاشرت کنید كه اگر مرديد بر شما بگريند، و اگر زنده مانديد به شما مهربانى ورزند.

بمردم درآميز با مهر و يارى                       كه بر مرده ات گريه آرند و زاري
و گر زنده ماني چو پروانه گردت                   برآيند و سوزند از شرمساري

3-میانه روی در هزینه های زندگی

•  مَا عَالَ امْرُؤٌ اقْتَصَدَ. (حکمت/ ۱۳)
  • آن كه ميانه روى گزيند، تنگدست نگردد.

اقتصاد يعنى خرج وصرف مال به اندازه نياز متعارف، كه اين خود باعث بى نيازى است زيرا به مقدار حاجت از مال و مكنت را خداوند بر عهده گرفته است كه به طور مستمر تا زمانى كه انسان زنده است، مرحمت كند، و لازمه اش رعايت اقتصاد و ميانه روى است. ( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 539)

4-ترک هنجارهای زشت آسانتر از واخواهی برای اصلاح آنهاست.

•  تَرْكُ الذَّنْبِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِ التَّوْبَةِ (حکمت/ ۱۶۱)
  • گناه نکردن آسانتر باشد از درخواست توبه.

5-بر آنچه دوست نداریم و از آنچه دوست داریم شکیبا باشیم.

•  الصَّبْرُ صَبْرَانِ صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَهُ وَ صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ (حکمت/۵۲)
  • شكيبايى دو گونه است: شكيبايى بر آنچه دوست نمی داری مانند بیماری. و شكيبايى از آنچه آن را دوست مى دارى مثل لذت ممنوع .
  صبرو ظفرهر دو دوستان قدیمند. بر اثر ِ صبر نوبت ِ ظفر آید.

6-یکدیگر را فریاد رسی کنیم

•  مِن كَفَّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ إِغَاثَةُ الْمَلْهُوفِ وَ التَّنْفِيسُ عَنِ الْمَكْرُوبِ. (حکمت/ ۲۳)
  • از كفاره های گناهان بزرگ، فرياد خواه را به فرياد رسيدن است، و غمدیده را آسايش بخشيدن.
  بی شک در عصر حاضر پدر مهربانمان امام زمان علیه السلام بار سنگین غم شیعیانش را بر دوش می کشند بیایید با دعا برای سلامتش وجلب امدادهای آسمانی برای برطرف شدن غمها وبلاها حضرتش را یاری کنیم.

7-دهش به دیگران

•  الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ .(حکمت۶)
  • صدقه دارويى درمانبخش است.
  براین باور نباشیم که صدقه تنها به پول یا مال است. صدقه می تواند معنوی هم باشد مثل اذیت نکردن همسایه، دعا کردن برای سلامت دیگران و... به طور کلی صدقه چیزی یا کاری است که به واسطه آن ایمان آدمی راستی آزمایی می شود. وقتی ادعای ایمان می کنند براساس آن حاضرند از آنچه دارند به دیگران هم بدهندویا کمک رسانی کنند. واز این جهت صدقه درمانبخش همه دردهای جامعه خواهد بود.

8-رازداری

•  مَنْ كَتَمَ سِرَّهُ، كَانَتِ الْخِيَرَةُ بِيَدِهِ. (حکمت/ ۱۶۲)
  • آن‌که راز خود را نهان داشت، اختیار را به‌دست خویش گذاشت.
  رازداری به آدمی امکان می دهد در زندگی تصمیم بگیرد ویا تصمیم خود را تغییر دهد ولی اگر پلهای بازگشت را با افشای اسرار زندگی تخریب کند راهی برای بازگشت نخواهد داشت. و در شرایط غیر ضروری لزومی ندارد که انسان اطلاعات زندگی و خانواده خودرا با دیگران به اشتراک بگذارید.

9-بخشش به اندازه

•  كُنْ سَمْحاً وَ لَا تَكُنْ مُبَذِّراً، وَ كُنْ مُقَدِّراً وَ لَا تَكُنْ مُقَتِّراً. (حکمت/ 33)
  • بخشنده باش و اسرافكار مباش و اندازه نگهدار و سختگير مباش.
  بلحاظ عقلانی بخشش به دیگران اندازه دارد و چنانچه از اندازه بیرون رود آسیب زا خواهد بود . چنانکه در برخی موارد انسان مالش به طور کلی از دست می دهد و گاهی هم به آبروی دیگران لطمه وارد می کند.
  حسین بن ابی العلاء از شیعیان امام جعفر صادق علیه السلام بود. حسین از معدود شیعیانی بود که خانواده‌ی ثروتمندی داشت و جزو ثروتمندان شهر مدینه به حساب می‌آمد.
  زمانی که موسم حج فرا رسید حسین بن ابی العلاء مانند بیشتر مسلمانان راهی شهر مکه شد. او با گروهی بیست نفری همسفر بود. در طول سفر به هر منزل و اقامتگاهی که می‌رسیدند و کاروان قصد استراحت داشت حسین داوطلبانه جلو می‌آمد و از مال شخصی خود یک گوسفند ذبح می‌کرد و با صدای بلند به کاروانیان مژده می‌داد که وعده‌ی غذای این بار نیز با من است.
  کاروان حسین به کاروانی رسید که امام جعفر صادق علیه السلام از مسافران آن بودند. شیعیان خود را به محضر امام علیه السلام می رساندند و با ایشان دیدار می‌کردند. زمانی که نوبت به حسین رسید حضرت به او فرمودند: «ای حسین! چرا مومنان را ذلیل و سر افکنده می‌کنی؟»
  حسین با تعجب گفت: «پناه می‌برم به خدا از این که چنین صفت زشتی داشته باشم.»
  امام صادق علیه السلام فرمودند: «به من خبر داده‌اند که تو در هر منزلی در راه مکه یک گوسفند سر بریده‌ای.»
  حسین گفت: «بله راست است من چنین می‌کردم ولی قصدم اطعام مومنین در راه سفر حج بود.»
  حضرت فرمودند: «باید توجه می‌کردی که همسفران تو مایل بودند مانند تو گوسفندی سر ببرند و دیگران را اطعام کنند ولی چون توانایی مالی نداشتند پیش خود شرمنده می‌شدند. بنابراین، این افراط تو باعث شرمندگی مومنان می‌گردید و آن‌ها را ناراحت می‌کرد.»
  حسین سر فرو انداخت و به فکر فرو رفت. دانست که فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله جز حقیقت نمی‌گوید. پس رو به ایشان کرد و عرض نمود:«یابن رسول الله ! من از کرده‌ی خود پشیمان هستم و استغفار می‌کنم و با خویش عهد می‌بندم از این پس کاری نکنم که باعث سرافکندگی دیگران گردد و اگر قصد خیرات و اطعام دارم این کار را مخفیانه انجام دهم.»(بحار الأنوار ج‏۹۶ ص۱۲۲)

10-مهرورزی با مردم

•  التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ. (حکمت/ ۱۳۵)
  • مهرورزی با مردم نیمی از خرد است.
  گرچه آدمی به هر دلیلی برخی از همنوعان خود را دوست ندارد اما همزیستی مسالمت آمیز اقتضا دارد که با مردم دوستی نماید و عقل انسان همین را مصلحت جامعه سالم می داند . وشاید اینکه فرمود آن نیمی از خرد است به این
  علت باشد که نیمی دیگر آن است دوستی با مردم مرزهایی دارد که نبایداز آنها عبور کنیم .

 11-گشاده رویی

•  الْبَشَاشَةُ حِبَالَةُ الْمَوَدَّةِ (حکمت ۶)
  • گشاده رویی دام دوستی است.

بدون تردید افرادی که با چهره گشاده و لب هاى پرتبسم با دیگران برخورد مى کنند، دوستان زیادى خواهند داشت و همین دستور امیرالمؤمنین علیه السلام است که فرمود: «إِذَا لَقِیتُمْ إِخْوَانَکُمْ فَتَصَافَحُوا وَأَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشَاشَةَ وَالْبِشْرَ تَفَرَّقُوا وَمَا عَلَیْکُمْ مِنَ الاَوْزَارِ قَدْ ذَهَبَ; هنگامى که شما برادران دینى خود را ملاقات مى کنید با هم مصافحه کنید و بشاشت و مسرت را در برابر آنها اظهار کنید و البته در این صورت هنگامى که از هم جدا مى شوید گناهان شما بخشوده خواهد شد».(بحارالانوار، ج 73، ص 20)
و از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله آمده است که فرمود: «یَا بَنِی عَبْدِالْمُطَّلِبِ إِنَّکُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِکُمْ فَالْقَوْهُمْ بِطَلاَقَةِ الْوَجْهِ وَحُسْنِ الْبِشْرِ; شما نمى توانید همه مردم را با اموال خود راضى کنید بنابراین آنها را با چهره گشاده و خوشرویى ملاقات کنید. (الکافى، ج 2، ص 103)
تعبیر به «حبالة» (دام) اشاره به این است که حتى افرادى که از انسان گریزانند با اظهار محبت و خوشرویى به سوى او مى آیند و کینه ها از سینه ها شسته مى شود.

12-بهره مندی از روزه داری

•  كَمْ مِنْ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَاءُ.(حکمت/۱۳۷)
  • بسا روزه دارى را كه از روزه داشتنش جز گرسنگى و تشنگى نمى ماند.
  درروزه داری وعبادتهای دیگر مثل نماز گذشته از انجام تکلیف باید به نتایج دنیوی واخروی آنها نیز باید توجه داشت.
  اگر حکمت روزه داری برای یادکرد گرسنگی روز قیامت است باید به یاد قیامت هم افتاد و چنانچه برای همبستگی با گرسنگان است باید همین ایجادکرد واگربرای سلامت بدن باشد باید طوری روزه دارباشیم که سلامت حاصل آید. ودر آخر اگر دیدیم چیزی از روزه در دست نداریم چاره ای باید اندیشید.و صدالبته بهتر این است که علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.

۱۳-آبادسازی دل

• فَإِنِّی أُوصِیکَ بِتَقْوَى اللَّهِ أَیْ بُنَیَّ وَ لُزُومِ أَمْرِهِ وَ عِمَارَةِ قَلْبِکَ بِذِکْرِ(نامه ۳۱)
  • پسرم همانا تو را به ترس از خدا سفارش مى ‏کنم که پیوسته در فرمان او باشى، و دلت را با یاد خدا آباد ساز.
  زندگی آرام منوط به آرامش دلها وکاهش اضطراب واسترس است .و یاد آفریدگار توانا بر هر چیز دلها را آرام می سازد چنانکه فرمود:
  الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ. (رعد/۲۸)
  همان كسانى كه ايمان آورده‌اند و دلهايشان به ياد خدا آرام مى‌گيرد. آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى‌يابد.
  امیرالمؤمنین علیه السلام فرماید:
  الذّکرُ ذِکرانِ: ذِکرُ اللّهِ عَزَّ وَجَلَّ عِندَ المُصیبَةِ وَافضَلُ مِن ذلِک ذِکرُ اللّهِ عِندَ ما حَرَّمَ اللّهُ عَلَیک فَیکونَ حاجِزاً (بحارالأنوار ۹۳/ ۱۶۴)
  ذکر بر دو گونه است: یاد خدا کردن هنگام مصیبت و از آن برتر این است که خدا را در برابر محرّمات یاد کند.
  و شگفت اینکه از این کلام به دست می آید که ترک گناه در پرتو یاد خدا هم ایجاد آرامش می کند.

۱4- کوچک نشمردن کار های خیر

• اِفَعَلُوا الْخَیْرَ وَلاَ تَحْقِرُوا مِنْهُ شَیْئاً.فَإِنَّ صَغِيرَهُ كَبِيرٌ وَ قَلِيلَهُ كَثِيرٌ.(حکمت/۴۲۲)
  •کار نیک را انجام دهید و هیچ مقدار از آن را کم مشماریدچه ؛ کوچک آن بزرگ واندکش کوچک باشد.
  برخی از اشخاص وقتى به كارهاى نيك كوچك برخورد مى كنند از كنار آن مى گذرند و اهمیتی به آن نمی دهند در حالى كه همين كارهاى كوچك،گاهی سرنوشت ساز است; ممكن است جرعه آبى شخصی تشنه اى را از مرگ نجات دهد يا مقدار اندکی دارو مايه شفای بیماری گردد. ازاين که بگذریم اگر همه مردم به كارهاى نيك كوچك اهميت دهند، قطره قطره جمع شود وانگهی دریا شود. والبته هرگاه كار خير حتی کوچک هم باشد به نيت اطاعت فرمان خدا انجام گيرد بزرگ خواهد بود همان گونه كه گناه، هرقدر كوچك باشد به دليل جايگاه عظيم پروردگار، بزرگ خواهد بود. اضافه بر اين، رفتن به سوى كارهاى خير كوچك انسان را به تدريج براى خيرات بزرگ آماده مى سازد. و چه زیباست اگر همه با کارهای خیر هرچند کوچک مثل دعا برای فرج مهدوی زمینه انجام خیر بزرگ ظهور امام زمان علیه السلام را آماده سازیم.